14. Еден закон за сите: Крај за правната неказнивост на политичарите во Македонија

Забелешка до нашите читатели

Алијансата на македонските граѓани е независно, над-партиско движење посветено на тоа да им даде вистински глас на граѓаните во борбата против корупцијата и во градењето праведна, транспарентна и просперитетна иднина за Македонија. Ние не сме за или против било која политичка партија. Ќе поддржиме секоја иницијатива на владата или опозицијара што се спротивставува на корупцијата и ја промовира чесноста и напредокот, но истовремено ќе бараме одговорност од сите партии, лидери и институции – без разлика на нивната политичка припадност. Македонија има доволно од поделби. Ако верувате дека политичките лидери и оние на јавна функција треба да им служат на граѓаните со чесност и интерестите на граѓаните да им бидат приоритет, поддржете нè. Нашата улога е да се осигураме дека секоја партија, секој функционер и секоја институција ќе работи чесно – за да ја обновиме довербата и заедно да изградиме подобра држава за сите.

Нема поголема навреда за демократијата од тоа пратеник да биде над законот. А токму тоа е случајот во Македонија, каде што со децении правниот имунитет се користи како политички штит—заштитувајќи корумпирани политичари од истраги, обвиненија и одговорност. Тоа е систем што не служи на народот, туку ги штити моќните од последиците на нивните постапки.

Ова не е правда. Ова е привилегија. И мора да заврши.

Што претставува правниот имунитет – и како се злоупотребува?

Правниот имунитет првично бил создаден за да ги заштити пратениците од политички прогон. Но во Македонија, тој е извитоперен во лиценца за неказнивост. Политичарите се кријат зад имунитетот за да избегнат истраги за мито, проневера, злоупотреба на функцијата и организиран криминал.

Во пракса, тоа значи дека дури и ако политичар биде фатен на дело во корупција, полицијата и обвинителството не можат да постапат—освен ако Собранието не гласа за укинување на неговиот имунитет.

Погодете колку често се случува тоа? Речиси никогаш.

Имунитетот станал политичка валута

Пратениците гласаат за заштита на своите сојузници, за одложување на истраги и за правење тајни договори. Тоа е култура на меѓусебна заштита каде што партиската лојалност е поважна од јавната должност. Пораката е јасна: ако имаш доволно моќ, никогаш нема да бидеш повикан на одговорност.

Ова ја отру јавната доверба. Граѓаните повеќе не веруваат во еднаквост пред

законот—и со добра причина.

Време е за уставен ресет

Македонија мора да го измени уставот и правната рамка за да го укине или строго ограничи имунитетот на политичарите—особено во случаи што вклучуваат:

• Корупција и финансиски криминал

• Злоупотреба на јавна функција

• Оневозможување на правдата

Пратениците може да задржат заштита за говор и гласање во рамки на парламентот, но не и за криминално однесување. Кога службеник краде од народот, мора да се соочи со истите законски последици како секој друг граѓанин.

Без посебен третман. Без „свети крави“.

Прво истрага – никогаш чекање на глас

Обвинителите не треба да бараат дозвола од парламентот за да ја вршат својата работа. Судството мора да има целосна независност да истражува и обвинува секого, без разлика на титула.

Имунитетот никогаш не смее да биде вето над правдата. Политичарите мора да бидат

одговорни пред судовите—не заштитени од своите колеги.

Како изгледа вистинска одговорност

Укинувањето на имунитетот не само што ќе ја исчисти политиката—it sets a new national standard. Му порачува на народот: вашите лидери не се над вас—тие се подложни на истите закони како и вие. Таа порака може да ја врати довербата, сигурноста и учеството во демократијата.

Може да дејствува и како силна превенција. Ако знаат дека моќта веќе не ги штити, идните лидери ќе размислат двапати пред да ја злоупотребат функцијата.

Република, не кралски двор

Македонија е демократска република—not royal court of untouchable elites. Нашите лидери не се монарси. Тие се слуги на народот. И кога ќе ја изневеруваат таа доверба, мора да одговараат пред суд.

Еден закон. За сите. Без исклучок.

Тоа е темелот на праведно општество. Ајде да го изградиме сега.

Михаел Пеневски

Ко-основач, Алијанса на македонските граѓани

Мајкл Пеневски е дипломиран правник и инвестициски банкар специјализиран во приватен капитал, спојувања и преземања и капитални пазари. Тој е долгогодишен критичар на политичката неказнивост и гласен застапник за транспарентност, системски реформи, економска обнова и граѓанско управување. Роден во семејство длабоко вкоренето во македонските вредности, Мајкл е ко-основач на Алијансата на македонските граѓани со цел да помогне во изградбата на држава што им служи на сите луѓе — а не само на привилегираните.

Алијанса на Македонските Граѓани

🌐 Веб-страница: www.macedonianalliance.com

📘 Фејсбук страница: facebook.com/MacedonianCitizensAlliance

👨‍💼 Фејсбук на Михаел Пеневски: facebook.com/MichaelPenevski